Een veilige waterstof economie?
Online bijeenkomst (via aanmelding), donderdag 16 januari 2020, 13:30 – 16:30 u.
Achtergrond
Waterstof, de energiedrager van de toekomst, wordt gezegd. De industrie gebruikt waterstof al heel lang in haar processen. De eerste waterstof auto’s en bussen rijden al op de weg. Er En in Nederland zijn inmiddels meerdere pilots in ontwikkeling waarbij voorbereidingen worden getroffen om waterstof te gebruiken als energiedrager voor de verwarming van huizen.
Waterstof (H2) is het kleinste molecuul op aarde, het is brandbaar en “wil overal doorheen”. Bij transport en opslag moeten pijpleidingen en opslagtanks uit materialen bestaan die weinig of geen lekkage geven. Uit onderzoek blijkt dat het aardgas pijpleidingennet in principe geschikt is om ook waterstof te vervoeren. Ook zijn er al decennia lang waterstofpijpleidingen en grote industriële waterstof installaties in gebruik.
Industrieel waterstof wordt gewonnen uit het kraken van aardgas bij een hoge temperatuur en druk: CH4 + H2O → CO + 3H2 en CO + H2O → CO2 + H2. Daar komt veel CO2 bij vrij. Waterstof kan ook zonder CO2 geproduceerd worden. Dit kan uit fossiele bronnen waarbij de CO2 wordt opgeborgen en ook duurzaam uit de elektrolyse van water met groene elektriciteit uit de zon, of de wind. Naast kansen zijn er ook risico’s. De gevolgen kunnen groot zijn. In de literatuur zijn enkele grote ongevallen met waterstof gerapporteerd en is de ‘Nelson Temperature Hydrogen Attack’ een bekend corrosie fenomeen bij stalen pijpleidingen bij hoge temperaturen. In de industrie worden veiligheidsregimes toegepast binnen gevarenzones.
Nu willen we waterstof gaan gebruiken voor mobiliteit en voor verwarming, dus veel meer in de openbare ruimte. Rond waterstoftankstations en auto’s heb je al grote partijen die daar mee bezig zijn (Shell, Total,Toyota, Hyundai, etc). Ook zijn er al enkele fabrikanten die een verwarmingsketel met branders geschikt voor waterstof hebben ontwikkeld (Remeha, Bekaert, etc.). Voor toepassing in de bebouwde omgeving in de publieke ruimte zijn geen gevarenzones en komt de toepassing van waterstof in het domein van consumenten.
De vraag is of we daarmee klaar zijn voor de beoogde transitie? Hoe zit het met de veiligheid? Kunnen we het huidige aardgas zomaar vervangen of vraagt de bebouwde omgeving toch een andere manier van denken dan de industriële? Wat weten we van waterstof? Kun je inderdaad bestaande installaties en leidingen gebruiken? Wat moet je doen om veilig te tanken? Of voldoende hoeveelheden te produceren en installaties te bouwen? Hoe wordt er in die hele transitie naar (proces)veiligheid gekeken?
In deze bijeenkomst worden de verschillende invalshoeken van dit thema belicht door sprekers met verschillende achtergronden en praktijkvoorbeelden.